Rodziny zastępcze

Zadania Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie jako organizatora rodzinnej pieczy zastępczej w Powiecie Suskim.

Od 01.01.2012 roku weszła w życie ustawa z dnia 09 czerwca 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz.U. z 2011 roku nr 149, poz. 887 z późn. zm.).

Ustawa ta wprowadza w życie cały pakiet rozwiązań, które mają na celu pomoc dziecku 

i rodzinie zagrożonej różnego rodzaju dysfunkcjami. Praca z dzieckiem i rodziną rozpoczyna się na poziomie gminnym, gdzie nowa ustawa wprowadziła funkcję asystenta rodziny. Asystenci mają za zadanie pracować z rodzinami biologicznymi, wspierać ich w wypełnianiu swoich zadań, by poprzez te działania zapobiec odebraniu dziecka z rodziny naturalnej i umieszczeniu go w systemie pieczy zastępczej. Zdarzają się jednak sytuacje, gdzie mimo pracy i zaangażowania wielu osób odbiór dziecka jest nieunikniony, wtedy właśnie jest ono umieszczane w rodzinie zastępczej.

Powiat w swych zadaniach z zakresu pomocy dziecku reprezentowany jest przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie. W Powiecie Suskim PCPR pełni również na mocy Zarządzenia Starosty Suskiego z dnia 18.10.2011 roku nr 64/2011 funkcję organizatora pieczy zastępczej.

Jako organizator rodzinnej pieczy zastępczej PCPR w Suchej Beskidzkiej dokłada wszelkich starań, by zarówno rodziny zastępcze jak i umieszczone w nich dzieci miały należne im wsparcie i pomoc w różnym zakresie. PCPR podejmuje następujące działania 

w tym zakresie:

• Prowadzenie naboru kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, niezawodowej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka. Na rok 2013 planuje się przeszkolenie jednej rodziny zawodowej;
• Kwalifikowanie osób kandydujących do pełnienia funkcji rodzin zastępczych lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka oraz wydawanie zaświadczeń kwalifikacyjnych zawierających potwierdzenie ukończenia szkolenia, opinię o spełnianiu warunków i ocenę predyspozycji do sprawowania pieczy zastępczej;
• Organizowanie szkoleń dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka. Obecnie szkolone są dwie rodziny niezawodowe. Szkolenie przeprowadza na zlecenie Powiatu Stowarzyszenie Rodzin Adopcyjnych i Zastępczych "Pro Familia" w Krakowie. Szkolenia te prowadzone są według autorskiego Programu "Rodzina" zaakceptowanego przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, obejmują cykl 50-godzinnych zajęć odbywających się w piątki (od września do grudnia br). Rodziny są szkolone metodami: mini wykłady, warsztaty, ćwiczenia w formie treningów umiejętności. Ponadto rodziny te są zobligowane do odbycia 10-godzinnego stażu w funkcjonujących już rodzinach zastępczych.;
• Organizowanie szkoleń dla kandydatów do pełnienia funkcji dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego, wydawanie świadectw ukończenia tych szkoleń, oraz opinii dotyczącej predyspozycji do pełnienia funkcji dyrektora i wychowawcy w placówce opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego. Zapewnianie rodzinom zastępczym oraz prowadzącym rodzinny dom dziecka szkoleń mających na celu podnoszenie ich kwalifikacji, biorąc pod uwagę ich potrzeby;
• Zapewnianie pomocy i wsparcia osobom sprawującym rodzinną pieczę zastępczą, w szczególności w ramach grup wsparcia oraz rodzin pomocowych. Każda rodzina ma możliwość skorzystania z udziału w grupie wsparcia, która spotyka się w każdy pierwszy poniedziałek miesiąca w godzinach 1530 -1615 (zajęcia grupowe) od 1615 do 18 zajęcia indywidualne. Grupy wsparcia są prowadzone przez psychologa posiadającego doświadczenie w pracy z dziećmi i rodzinami;
• Organizowanie dla rodzin zastępczych oraz prowadzących rodzinne domy dziecka pomocy wolontariuszy. W chwili obecnej prowadzone są prace przygotowawcze do uruchomienia wolontariatu;
• Współpraca ze środowiskiem lokalnym ośrodkami pomocy społecznej, sądami i ich organami pomocniczymi, oświatą, służbą zdrowia, kościołami i związkami wyznaniowymi i organizacjami społecznymi. W miarę potrzeb pracownicy nawiązują kontakty z w/w instytucjami w zakresie pieczy zastępczej, w szczególności z asystentami rodziny jeśli takich gminy posiadają.;
• Prowadzenie poradnictwa i terapii dla osób sprawujących rodzinną pieczę zastępczą, w szczególności w zakresie prawa rodzinnego. Rodziny mają możliwość skorzystania z poradnictwa specjalistycznego oferowanego przez Poradnię Psychologiczno-Pedagogiczną w Suchej Beskidzkiej.
• Prowadzenie działalności diagnostyczno-konsultacyjnej, której celem jest pozyskiwanie, szkolenie i kwalifikowanie osób zgłaszających gotowość do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, niezawodowej oraz prowadzenia rodzinnego domu dziecka, a także szkolenie i wspieranie psychologiczno-pedagogiczne osób sprawujących rodzinną pieczę zastępczą oraz rodziców dzieci objętych tą pieczą;
• Przeprowadzanie badań pedagogicznych i psychologicznych oraz analiza sytuacji osobistej, rodzinnej, mieszkaniowej, zdrowotnej kandydatów na rodziców zastępczych lub prowadzących rodzinne domy dziecka. W tym zakresie PCPR współpracuje z Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną w Suchej Beskidzkiej;
• Zapewnianie rodzinom zastępczym zawodowym i niezawodowym oraz prowadzącym rodzinne domy dziecka poradnictwa, które ma na celu zachowanie i wzmocnienie ich kompetencji oraz przeciwdziałanie zjawisku wypalenia zawodowego. PCPR w miarę możliwości finansowych planuje zorganizowanie szkolenia dotyczącego wzmocnienia kompetencji wychowawczych i uwrażliwienia rodziców zastępczych na emocje i potrzeby przyjmowanych dzieci.;
• Przedstawianie Staroście i Radzie Powiatu corocznego sprawozdania z efektów pracy. Rokrocznie Dyrektor PCPR przedstawia na Sesji Rady Powiatu sprawozdania z działalności Centrum wraz z wykazem potrzeb w zakresie pomocy społecznej. W tym sprawozdaniu zawarte są również szczegółowe informacje dotyczące podjętych działań z zakresu pieczy zastępczej;
• Zgłaszanie do ośrodków adopcyjnych informacji o dzieciach z uregulowana sytuacją prawną w celu poszukiwania dla nich rodzin przysposabiających. W roku 2012 PCPR zgłosił do adopcji jedno dziecko z uregulowaną sytuacją prawną i dziecko to zostało już przysposobione przez rodzinę adopcyjną wskazaną przez Ośrodek Adopcyjny.;
• Organizowanie opieki nad dzieckiem w przypadku, gdy rodzina zastępcza albo prowadzący rodzinny dom dziecka okresowo nie może sprawować opieki, w szczególności z powodów zdrowotnych lub losowych albo zaplanowanego wypoczynku. Zadanie to realizowane jest w miarę potrzeby, PCPR dysponuje dwoma rodzinami pomocowymi.
• Dokonywanie oceny sytuacji dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej oraz w rodzinnym domu dziecka min. w celu ustalenia aktualnej sytuacji rodzinnej, oceny stanu zdrowia i jego potrzeb, zasadności dalszego pobytu w pieczy zastępczej. Zgodnie z obowiązującymi przepisami w przypadku dziecka do 3 roku życia ocena taka jest sporządzana raz na trzy miesiące, w przypadku dzieci starszych co 6 miesięcy. Oceny dokonuje zarówno pracownik socjalny jak i koordynator rodzinnej pieczy zastępczej po dokonaniu aktualizacji sytuacji dziecka. PCPR sporządza również sprawozdania do Sądu Rejonowego w Suchej Beskidzkiej, w których zawiera informacje o całokształcie sytuacji dziecka i zasadności jego dalszego pobytu w rodzinie zastępczej;
• Dokonywanie oceny rodziny zastępczej oraz prowadzącego rodzinny dom dziecka pod względem predyspozycji do pełnienia powierzonej im funkcji oraz jakości wykonywanej pracy. Ocena ta jest dokonywana nie później niż przed upływem roku od umieszczenia pierwszego dziecka w rodzinie. PCPR dokonuje jej w zależności od potrzeb.

Od miesiąca lutego 2012 roku rodziny zastępcze zostały objęte pomocą koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej. Koordynator w swej pracy zajmuje się w szczególności:

- udzielaniem pomocy rodzinom zastępczym i prowadzącym rodzinny dom dziecka 

w realizacji zadań wynikających z pieczy zastępczej poprzez:

• Kontakt ze szkołami, do których uczęszczają małoletni;
• Bieżące wsparcie w rozwiązywaniu problemów wychowawczych dzieci;
• Kontakt z Sądem i Kuratorami Rodzinnymi i Nieletnich w celu wymiany informacji i ustalania planu pomocy
• Pomoc w ustalaniu terminów wizyt u specjalistów (psycholog, lekarz, pedagog, prawnik);
• Sporządzanie we współpracy z asystentem rodziny planu pomocy dziecku i wdrażanie w życie zaplanowanych działań;
• Sporządzanie informacji o dziecku i rodzinie zastępczej (w przypadku dziecka do lat trzech co trzy miesiące, w przypadku starszych dzieci co pół roku)
• Pomoc rodzinom zastępczym i prowadzącym rodzinny dom dziecka w nawiązaniu wzajemnych kontaktów poprzez coroczne organizowanie imprezy wyjazdowej dla rodzin i dzieci oraz umożliwienie udziału w grupach wsparcia;
• Zgłaszanie do ośrodka adopcyjno-opiekuńczego informacji o dzieciach z uregulowaną sytuacją prawną w celu poszukiwania dla nich rodzin przysposabiających;
• Udzielanie wsparcia pełnoletnim wychowankom rodzinnych form pieczy zastępczej;
• Przedstawienie corocznego sprawozdania z efektów pracy organizatorowi rodzinnej pieczy zastępczej;
• Stała współpraca z pracownikiem socjalnym Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie;
• Udział w posiedzeniach zespołu ds. pieczy zastępczej. Zespół ten został powołany Zarządzeniem Dyrektora PCPR w Suchej Beskidzkiej nr 4/2012 z dnia 09.03.2012 roku, w skład zespołu wchodzi 3 pracowników socjalnych,1 specjalista pracy z rodziną i 1 koordynator. Zespół zajmuje się on analizą sytuacji dzieci umieszczonych w rodzinach zastępczych.;
• Wsparcie w zakresie nawiązywania pozytywnych relacji z rodzicami biologicznymi.

Koordynator rodzinnej pieczy zastępczej nie może mieć pod opieką więcej niż 30 rodzin. Rodzina zastępcza, która posiada co najmniej 2-letnie doświadczenie w wykonywaniu swej funkcji jest obejmowana wsparciem koordynatora na jej wniosek. PCPR w Suchej Beskidzkiej jako organizator rodzinnej pieczy zastępczej w trosce o dobro dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej i rodzinnym domu dziecka zaproponował pomoc koordynatora również rodzinom zawodowym, rodzinnemu domowi dziecka oraz rodzinom spokrewnionym i niezawodowym, u których występuje trudność w wypełnianiu powierzonej im funkcji. Obecnie wsparciem Koordynatora jest objętych 26 rodzin zastępczych, w których przebywa 49 dzieci.

Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie wykonując zadania Powiatu w zakresie pieczy zastępczej zajmuje się:

• Zapewnieniem dzieciom pieczy w rodzinach zastępczych, rodzinnych domach dziecka oraz w placówkach opiekuńczo-wychowawczych;
• Organizowaniem wsparcia osobom usamodzielnianym opuszczającym rodziny zastępcze, rodzinne domy dziecka oraz placówki opiekuńczo-wychowawcze i regionalne placówki opiekuńczo-terapeutyczne przez wspieranie procesu usamodzielnienia.;
• Tworzeniem warunków do powstawania i działania rodzin zastępczych, rodzinnych domów dziecka i rodzin pomocowych;
• Organizowaniem szkoleń dla rodzin zastępczych, prowadzących rodzinne domy dziecka o zasięgu ponadgminnym;
• Organizowaniem wsparcia dla rodzinnej pieczy zastępczej, w szczególności poprzez tworzenie warunków do powstawania grup wsparcia i specjalistycznego poradnictwa
• Kompletowaniem we współpracy z właściwym ośrodkiem pomocy społecznej dokumentacji związanej z przygotowaniem dziecka do umieszczenia w rodzinie zastępczej albo rodzinnym domu dziecka;
• Zapewnieniem przeprowadzenia przyjętemu dziecku niezbędnych badań lekarskich;
• Udzielaniem świadczeń pieniężnych dotyczących dzieci z terenu powiatu umieszczonych w rodzinach zastępczych, rodzinnych domach dziecka, placówkach opiekuńczo-wychowawczych, regionalnych placówkach opiekuńczo-terapeutycznych, interwencyjnych ośrodkach preadopcyjnych lub rodzinach pomocowych, na terenie Powiatu Suskiego lub innych powiatów. Przyznawanie pomocy odbywa się w formie decyzji administracyjnej. Każda rodzina zastępcza otrzymuje świadczenie na pokrycie kosztów utrzymania dziecka w zależności od typu rodziny tj.
  - 785 zł miesięcznie otrzymują rodziny spokrewnione (dziadkowie i rodzeństwo); 
  - 1189 zł miesięcznie na dziecko otrzymują rodziny zawodowe i niezawodowe oraz rodzinne domy dziecka
  - 239 zł dodatku dla dziecka niepełnosprawnego 
• - Do 500 zł dofinansowanie do wypoczynku dziecka w wieku od 6 do 18 lat poza miejscem zamieszkania; 
  ​- Do 1000 zł świadczenie na pokrycie niezbędnych wydatków związanych z potrzebami przyjmowanego dziecka;
• - Do 1500 zł świadczenie na pokrycie wydatków związanych z wystąpieniem zdarzeń losowych lub innych zdarzeń mających wpływ na jakość sprawowaniem opieki;
  - Do 3000 zł świadczenie na pokrycie wydatków związanych z pokryciem kosztów przeprowadzenia niezbędnego remontu lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnego;
• Przyznawaniem pomocy osobom usamodzielnianym opuszczającym rodziny zastępcze, rodzinne domy dziecka placówki - opiekuńczo-wychowawcze lub regionalne placówki opiekuńczo-terapeutyczne:
  - Nie mniej niż 500 zł świadczenie miesięczne na kontynuowanie nauki;
  - Nie mniej niż 3300 zł świadczenie na usamodzielnienie dla wychowanków opuszczających spokrewnioną rodzinę zastępczą jeśli przebywa w pieczy przez okres co najmniej 3 lat;
  - Nie mniej niż 6600 zł świadczenie na usamodzielnienie dla wychowanków opuszczających niezawodową, zawodową rodzinę zastępczą oraz rodzinny dom dziecka i placówkę opiekuńczo-wychowawczą i regionalną placówkę opiekuńczo-wychowawczą - jeśli przebywa w pieczy przez okres powyżej 3 lat.
  - Nie mniej niż 3300 zł świadczenie na usamodzielnienie dla wychowanków opuszczających niezawodową, zawodową rodzinę zastępczą oraz rodzinny dom dziecka i placówkę opiekuńczo-wychowawczą i regionalną placówkę opiekuńczo-wychowawczą - jeśli przebywa w pieczy przez okres od 2 do 3 lat.
  - Nie mniej niż 1650 zł świadczenie na usamodzielnienie dla wychowanków opuszczających niezawodową, zawodową rodzinę zastępczą oraz rodzinny dom dziecka i placówkę opiekuńczo-wychowawczą i regionalną placówkę opiekuńczo-wychowawczą - jeśli przebywa w pieczy przez okres poniżej 2 lat.
  - Pomoc na zagospodarowanie - wypłacana jednorazowo w wysokości nie niższej niż 1500 zł (3000 zł dla osoby niepełnosprawnej z umiarkowanym lub znacznym stopniem), obowiązuje kryterium dochodowe 1200 zł na osobę. 
  W przypadku trudnej sytuacji mieszkaniowej, dochodowej, majątkowej lub osobistej pomoc może być wypłacona jeśli dochody przekraczają kryterium.
  - Wychowankowie mają również możliwość uzyskania pomocy w zapewnieniu odpowiednich warunków mieszkaniowych oraz uzyskaniu zatrudnienia.

Wszystkie osoby usamodzielniane mają zapewnioną pomoc w formie pracy socjalnej.